<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2025/11/5/1765560715535.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.54" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h1 fr-original-style="" key="addNewLine" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dijital doğanlar dijital adalet peşinde: Çözüm sosyal medyayı yasaklamak mı, tasarımla mücadele mi?</h1>Pek çok ülkede tartışılan, Avustralya'da ise bu hafta itibarıyla yürürlüğe giren sosyal medyaya yaş sınırı, bazı ebeveynler tarafından coşkuyla destekleniyor. Dijital doğanlar ise sorunun yasaklamaktan değil, dijital adaletten geçtiğini savunmaya devam ediyor. Peki bu kuşak, içine doğdukları, etkilerini en kuvvetli şekilde hissedenler arasında yer aldıkları sosyal medya platformlarındaki sorunlara nasıl yaklaşıyor?Yazı: Ümit Alan<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9);" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">“Şeytanın en büyük hilesi, dünyayı var olmadığına inandırmaktır.”&nbsp;</blockquote>Bu cümleyi,&nbsp;Usual Suspects filminde Kevin Spacey’nin canlandırdığı Verbal Kint karakterinin meşhur repliği olarak hatırlayanlar olabilir. Aslen Charles Baudelaire’in şiirle düzyazı arasında gidip gelen&nbsp;Le Spleen de Paris (Paris Sıkıntısı) kitabındaki bir cümleden yapılmış serbest bir uyarlamadır.&nbsp;Kitabın Fransızca ismindeki&nbsp;“spleen” kelimesi özellikle önemli. Çünkü Türkçeye basitçe "sıkıntı" diye çevrilir ama o kadar kolay tanımlanamaz. Bu sıkıntı, somut bir nedene bağlı olmayan daha çok “varoluşsal ağırlıkla” ilgili bir sıkıntıdır. Modern hayatın olağan ritminin insan üzerinde oluşturduğu baskıyla da açıklanabilir belki.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Avustralya’da 16 yaş altına sosyal medya yasağı</h2>Okumuş olabilirsiniz:&nbsp;Avustralya’da 16 yaşından küçüklere&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/turkce/articles/cx2egnlw952o?utm_source=aposto" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sosyal medya yasağı getirildi</a>. Bu yasa aslen Kasım 2024’te kabul edilmişti. Avustralya’da o zamandan beri tartışılıyor ama yeni yürürlüğe girdiği için bizim gündemimize de yeni girdi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yasayı uygulama sorumluluğu platformlara bırakılmış ve 33 milyon ABD dolarına kadar bir cezai şart tanımlanmış.&nbsp;</li></ul>Nasıl uygulanacağı konusunda belirsizlikler muhtelif. Kimlik ifşa etmeden yaş belirleyen (token vermek gibi) çözümler düşünülüyor ama henüz somut bir uygulama yok. Dahası, iki gencin yasaya karşı açtığı iptal davası da sürüyor. Fransa’da, Danimarka’da, Norveç’te benzer bir yasak tartışılıyor. İspanya’da “ebeveyn onayını” zorunlu kılan bir yasa parlamentoya gelmiş durumda.&nbsp;Tahmin edersiniz, coşkuyla destekleyen ebeveynler, kafası karışık olanlar ve hâliyle yasaya karşı çıkanlar (başta çocuklar) konunun taraflarını oluşturuyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yasaklamak bir çözüm mü?&nbsp;</h2>Baştan tarafımı belli edeyim,&nbsp;yasaklama tavrının bir çözüm olmadığına inanıyorum. Birincisi, çocuklar zaten bu yasağı aşmanın bir yolunu bulur.&nbsp;İkincisi, sosyal medya aslen girişte bahsettiğim “spleen” yani “varoluşsal sıkıntı”yla mücadelenin günümüzdeki yollarından biridir ve somut nedeni olmayan bir sıkıntıyı, somut tedbirlerle çözemezsiniz. Çünkü sosyal medya, sadece 16 yaşından küçükler için değil, herkes için bir sorun. Bunu yok saymak meşhur repliğimizdeki şeytanın en büyük hilesine inanmak gibi bir şey.&nbsp;<p contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-wrapper fr-deletable" fr-original-style="text-align:center" style="text-align: center; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><a bgcolor="#ffe144" color="#090909" contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-link" fr-original-style="background-color:#ffe144 !important;color:#090909 !important" href="https://aposto.com/s/dijital-doganlar-dijital-adalet-pesinde-cozum-sosyal-medyayi?a=customButton" rel="noreferrer" style="background-color: rgb(255, 225, 68) !important; color: rgb(9, 9, 9) !important; text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">YAZININ DEVAMI</a>

dijital adalet ile ilgili hikayeler